Renate Advocaat woont en werkt in Zuid-Afrika en beleeft het WK2010 van heel dichtbij, voor MeemetOranje heeft ze hierover een verslag geschreven. Vandaag deel 1, morgen deel 2.

Het is alweer zo’n 7 jaar geleden dat ik Nederland de rug toekeerde en naar Zuid Afrika vertrok om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Een land waar rugby en cricket de meeste aandacht van de media krijgen totdat de FIFA het WK-voetbal aan het land toekende.

Net als in Nederland zijn de mensen hier erg goed in het vinden van redenen waarom Zuid-Afrika incapabel zou zijn om de WK te organiseren. Het heeft geen zin hierop verder door te gaan, omdat tot nu toe het bewezen is dat het toernooi, met uitzondering van landingsproblemen in Durban gisteravond, een fantastisch succes is. Nog nooit zijn er zoveel tickets verkocht, ondanks de arrogante en onwelwillende houding van FIFA ten aanzien van het ticketingsysteem. Het merendeel van de bevolking in Afrika heeft geen creditcard of een bankrekening en moeten rondkomen van een inkomen van 2000 rand per maand (als ze geluk hebben). De lokale bevolking heeft het toernooi in zijn armen gesloten de bezoekers een welkom gegeven zoals alleen Afrikanen dat kunnen. Er was niet of nauwelijks criminaliteit, buiten een aantal hotelkamer inbraken (maar dat gebeurde ook in Duitsland). De tribunes staan haast op het veld, dit in tegenstelling tot Europa, waar geulen, hekken etc. het veld moeten beschermen tegen opdringerige fans en idioten die zo nodig in de limelight willen staan.

Natuurlijk als een inwoner van Zuid-Afrika moet ik Bafana Bafana ondersteunen en supporteren en dat deed ik ook. Niet zo zeer in het stadion, maar in een zwarte” kroeg waar voornamelijk universiteitsstudenten toeven. Wat discriminatie? In die kroeg is er geen verschil in ras, huidskleur of geslacht. Ik danste met de zwartste man nadat Shabalala het eerste doelpunt scoorde van het toernooi. En we wisten het allemaal, Bafana Bafana krijgt geen afstraffing.

Maar goed, als Nederlander wilde ik toch ook het Nederlandse elftal zien spelen en kocht de goedkoopste tickets voor de eerste 3 wedstrijden en nodigde een Tanzaniaanse vriend, die als gids op mount Kilimanjaro werkt, uit om die wedstrijden mee bij te wonen.

De eerste wedstrijd was in Soccer city, of tewel, de Kalebas een typische Afrikaanse kookpot. Wat een stadion. In een woord geweldig. Omdat wij waren aangeraden op tijd te vertrekken, om file te voorkomen, waren wij al om 9 uur van huis vertrokken en binnen 20 minuten bij de “park n walk” aangekomen.

Mijn vader had mijn oranje outfit al een paar maanden tevoren meegenomen toen hij mij kwam bezoeken. En geloof het of niet, maar rond die tijd was het al oranje op straat: Zuidafrikanen, Nederlanders en ieder ander die Nederland een warm hart toedraagt. En natuurlijk de Vuvuzela. Ik snap trouwens al die drukte om de enorme toeter niet. Toegegeven op de tv maakt het het geluid van miljoenen zoemende bijen, maar in het stadion ga je pas begrijpen wat er gebeurt. De vuvuzela wordt gebruikt om een message door te geven, waarop dan wordt gereageerd. Oke het geluid overtreft meer dan 135 decibel, wat niet bevordelijk is voor je oren, maar mijn knaloranje oordoppen waren een goede oplossing voor het probleem.

Nederlanders toonde eens te meer aan wat het is een echte supporter te zijn: laat je van je beste kant zien, draag het helderste oranje en het maakt niet uit of je een origineel shirt hebt, of dat je buuvrouw iets met de naaimachine in elkaar heeft geflanst. Iets dat heel anders is in Zuid-Afrika. Hier vindt men dat je je team alleen kunt supporteren door hun shirt te kopen, wat krankzinnig is, omdat 800 rand voor een shirt gewoon onbetaalbaar is. En dat is waar de originaliteit van de lokale bevolking om de hoek komt kijken: de makarape (een verbouwde veiligheidshelm), de enorme brillen en al die vlaggen. De FIFA kon de vlaggen niet patenteren of als merk registreren. Niemand in de wereld is trouwens in staat om 2010 te registreren en al zeker niet in Zuid-Afrika. Zoals in oude tijden heeft FIFA hun autocratie gebruikt door eisen te stellen aan organisatoren, zoals het opzetten van een speciale rechtbank die voetbal strafzaken zou moeten behandelen, het registreren van algemeenheden zoals 2010 en ga zo maar door. Dit om voornamelijk ambush of hinderlaag marketing te voorkomen. Geen schijn van kans voor de kleine man die ook een grijpstuiver zou willen verdienen, want iedereen in Afrika zou er beter van worden. Nou laat ik een ding zeggen: dat is de grootste onzin die ik ooit gehoord heb.

Zo mocht een fantastische handtas niet worden verkocht en moest het van de schappen gehaald worden, zo mochten er geen FIFA-logo’s en dergelijke gebruikt worden, wat tot op zekere hoogte te begrijpen is, maar om nu ook oranje jurkjes, die trouwens veel te koud waren voor de tijd van het jaar, het is tenslotte winter in ZA, bloot te stellen aan de rechterlijke macht, geeft aan dat de macht van FIFA veel te ver is gegaan. Wie, buiten Nederland, kent het biermerk Bavaria trouwens?? Maar net als de Zuid-Afrikanen zijn de Nederlanders kanjers in het vinden van originele en creatieve uitingen.

Maar goed, omdat ik al zolang uit Nederland weg ben, had ik geen idee wie er eigenlijk in het Nederlands elftal zaten. En dat moest ik dus notabene van mijn Tanzaniaanse vriend horen die als ie niet als een berggeit Kili beklimt, alle internationale Europese voetbalwedstrijden op de voet volgt.

Voor de wedstrijd tegen Denemarken verwachtte ik geen moeilijkheden, maar hoe weet je dat als je het Europese voetbal niet meer volgt… De wedstrijd op zich vond ik niet bijzonder en met name de eerste helft was slaapverwekkend.

Dat veranderde het moment dat invaller Elia werd ingezet. Wat een verademing die man en wat een tomeloze inzet. Hij was op slag mijn favoriete speler. In de eerste helft vond ik de linker vleugel lam, maar zoals gezegd, dat veranderde met de komst van Elia. En wat een werker is Wesley Sneijder, een van de weinige spelers wiens naam ik nog herkende. Hij heeft trouwens wel iets weg van Frank de Boer, die tot mijn grote verbazing als hulpsinterklaas, ik bedoel hulpcoach op de bank zat. Gelukkig was het spel sterk genoeg, zodat Robben, waarvan ik tot het begin van het toernooi nog nooit van gehoord had, wat langer de tijd kon nemen om te genezen van zijn blessure.

Ik had geen idee hoeveel Nederlanders naar ZA zouden komen, maar toen ik in de krant las en op de radio de interviews hoorde met de deelnemers van de camping karavaan, dacht ik, wow, dat doen alleen die Hollanders. Maar goed over de wedstrijd vind ik valt weinig te zeggen. Het was een zege, maar geen subliem spel.

Op vrijdag vertrokken wij met de auto naar Durban, een trip van ongeveer 6 uur. Iedereen die te hard heeft gereden op die weg, kan een aantal bonnen thuisverwachten. Over een lengte van zo’n 400 km staan namelijk “maar” 24 flitspalen en ze werken allemaal…. Je bent dus gewaarschuwd. De karavaan was al een dag eerder vertrokken en dus konden wij niet deelnemen aan die Nederlandse colone die 6 km lang was en voornamelijk oranje gekleurd.

In Durban bleken wij een onderkomen te hebben op 2 km van het stadion en dus zouden wij de volgende dag te voet naar het stadion gaan. Jeetje wie had verwacht dat dat mogelijk zou zijn in het door crime geteisterde ZA. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen, dat je best rond kunt lopen in ZA, maar dan zonder je hele hebben en houwen te tonen. Maar het lijkt mij dat dat ook geldt voor plaatsen als Rotterdam en Amsterdam.

Gelukkig was het weer in Durban meer dan aangenaam, want winter in Johannesburg is koud en we hadden net de koudste periode sinds lange tijd achter de rug. -5 tijdens de nacht en overdag niet warmer dan 10 en dat zonder kachels he, want Zuid-Afrikanen vinden dat ze buitenmensen zijn….

Nabij het stadion te zijn aangekomen, werd ik onmiddellijk door een Japanse journalist benaderd en werd mij de uitslag gevraagd. Wist ik veel. Ik geloof niet dat ik Japan ooit heb zien spelen, of was Guus Hiddink ooit hun coach? Of was ‘ie nou coach van Zuid-Korea. Oops ik word dus ouder en mijn geheugen laat mij hier in de steek. Maar goed, na mijn uitslag te hebben gegeven en voor een foto te hebben geposeerd, mag ik weer door. Voor 2 minuten. En daar was de eerste Japanse televisieploeg. Oh mijn hemel, daar heb je weer zo’n opgedofte Hollandse. Nou een interview voor de tv dit keer, met een tolk wel te verstaan, want de Japanse presentator sprak geen Engels, Frans, Duits of Nederlands. Of ik de naam van een Japanse speler kon noemen… Ik heb geen idee. Wie ik hoopte dat er voor Nederland zou spelen. Ha nu kon tenminste iets antwoorden, zonder de avond te voren de opstelling te hebben gehoord. Ik wist nu tenminste wie Robben was, maar ja wie nog meer…. Ik wist het werkelijk niet. Sorry jongens. Ik geloof dat ik met namen op de proppen kwam van spelers die normaal gesproken op de bank zitten. Maar het moest voldoende zijn.

De aanwezigheid van politie was enorm en naar mijn smaak veel te veel, maar we hadden een staking van veiligheidspersoneel, omdat ze een hoger salaris beloofd waren, dan ze in werkelijkheid in hun handen kregen. En ik moet eerlijk zeggen, dat ik ook niet mijn bed uit kom voor 15 euro per dag!! Sommigen agenten vonden het wel prachtig, maar hun meerderen waren meer nerveus en konden een grap niet altijd waarderen. Het bleek ook wel, dat bij binnenkomst in het stadion je niet dicht bij het veld mocht komen en je weet hoe dat gaat met hossende en dansende supporters, die hebben alleen maar oog voor het feest niets anders. Een van de agenten dreigde dus een aantal Nederlandse fans met pepper spray, en dat ging mij dus net iets te ver. Er was niks aan de hand, maar omdat ze het Nederlandse feestgedruis nog nooit hadden meegemaakt, zagen ze het dus als een bedreiging.

Wat een geweldig stadion Moses Mabhida in Durbs. Van buiten zo groots en op een mand lijkend, maar van binnen heel knus. Het leek eigenlijk heel klein, ondanks het feit dat het 65,000 bezoekers kan bergen.

De wedstrijd was niet om aan te zien en bij tijd en wijle slaap verwekkend.

De goal halverwege de tweede helft gaf bepaald geen opluchting, omdat wij we japanners de kans gaven hun spel te spelen. Maar een ding was zeker: originaliteit van de supporters was fantastisch. En Durban was oranje. Ik heb altijd gedacht dat de Indiers die voornamelijk in en om Durban wonen, Engeland fans zouden zijn. Ik was “pleasantly surprised” te zien dat velen zich in oranje hadden gehesen. Na afloop was het trouwens goed toeven bij het fanpark aan het strand.

Tja, de volgende dag moesten we vroeg weg, omdat de route dwars door de Transkei zou gaan, een vroeger thuisland en een van de armste gebieden in ZA. De laatste keer dat ik die route gereden had, waren er meer gaten in de weg en beesten op de “snelweg” dan auto’s en het zou dus oppassen geblazen worden.

Ik moet zeggen, dat men hard aan de weg gewerkt heeft en het grootste gedeelte is tegenwoordig goed te bereiden. Kijk dat is nou een van de voordelen van het wk. Opeens kan er iets aan de infrastructuur gedaan worden. Sommige deelnemers in de karavaan waren met campers en de combinatie van links rijden en rechts sturen in heuvelachtig terrein moet moeilijk geweest zijn. Maar het was behoorlijk irritant, om tot een aantal keer toe van de sokken te worden gereden omdat ze de afstand niet goed inschatte. Heren de volgende keer gewoon links blijven rijden aub.

De leden van de karavaan, inclusief een oranje dubbeldekker en een aantal safari voertuigen kregen regelmatig politiebegeleiding. Ik heb in mijn leven nog nooit zoveel op straat gezien. In Umtata, de hoofdstad van de Transkei en Eastern Cape kreeg volgens mij elk voertuig een eigen begeleidende politiewagen. Maar goed dat er geen emergencies waren.

De stop was in Cinsta, een gehucht aan het begin van de Wildcoast, een van mijn favoriete plekken in ZA. Mooie zandstranden gecombineerd met hoge kliffen en zandduinen, brede riviermodingen en ruige natuur. In het hotel waren meerdere Nederlanders, maar geen kampeerders.

De volgende dag zou de reis via Port Elizabeth naar Knysna leiden, het plaatsje waar zowel de Denen als de Fransen gestationeerd waren. En natuurlijk probeer je een glimp van die gasten op te vangen, wat uiteraard niet lukte. De Fransen waren op dat moment al in Bloemfontein om klop te krijgen van Bafana Bafana.

Ik had graag een vlieg op de muur geweest bij alle onenigheden die in het Franse team aan de gang waren. Maar we moeten ook niet vergeten dat Nederland ooit ook door zo’n periode achter de rug heeft. Was het in 1998 dat Edgar Davids werd weggestuurd door meneer Guus, wegens bepaalde uitlatingen?? Het grote verschil toen was dat de spelers wijzer waren dan de Fransen nu. Zij hielden hun mond en gingen niet staken.. Gelukkig vergeten we snel….

De tuinroute is wereldwijd bekend en het Knysna forest is het laatste beetje indigenous bos dat Zuid Afrika rijk is. De legende gaat dat er nog een aantal wilde olifanten in dit bos rondloopt. Wel wij hadden 2 dagen de tijd om ze vanuit onze cottage aan de rand van een klif uitkijkend op het Knysna forest te zoeken.

En nu denk je, die olifant vind je zo. Maar het tegendeel is waar. Olifanten hebben een geweldige schutkleur die zowel in bosachtig gebied als in rotsachtig gebied geweldige bescherming biedt. Er worden tegenwoordig rondleidingen gegeven in het bos door Mr. Patterson, die een studie heeft gemaakt van de olifanten.

Na 2 dagen rust en geen olifant te zien, was het laaste gedeelte van de trip naar Kaapstad aan de beurt. Zonder al teveel oponthoud waren we rond 13h00 op plaats van bestemming, een flat op 500 meter van het stadion.

Daar ik de afgelopen jaren regelmatig in Kaapstad moest zijn voor mijn werk en het hotel op steenworp afstand was van het stadion heb ik het van de grond af zien opbouwen. Dit stadion is magnificent. Het grote nadeel zijn de enorme hoeveelheid trappen die je moet lopen voordat je op plek van bestemming bent (in mijn geval in de nok van het stadion, maar met geweldig uitzicht op het veld). Dit is veel beter in Soccer City, waar haast geen trappen zijn, maar “ramps”. Ik vind de buitenkant van het stadion weghebben van een grote roeiboot, maar ik zal wel de enige zijn.

Kaapstad heeft zeker de beste fanwalk ter wereld. Een hike van zo’n 3 km van het centrum van CT naar het stadion en natuurlijk was de halve wereld weer in oranje. Ik verbaas mij er nog steeds over dat er zovelen van ons hier waren. Ik had alle verhalen al gehoord over exorbitant hoge kosten voor vliegreizen en dan Match, de mislukte organisatie achter FIFA en zijn idioot hoge prijzen voor accomodatie. Het aardige was dat het flatgebouw waar wij voor 4 dagen zouden zijn, totaal in beslag was genomen door voetbal fans van alle nationaliteiten. De eigenaren moeten goudgeld hebben verdiend.

De wedstrijd tegen Kameroen vond ik de beste van de 3, ondanks het feit dat Nederland van tijd tot tijd vergat te spelen. Je kon wel merken dat de jongens meer in het spel groeiden en een overwinning was dan ook het logische gevolg. In deze wedstrijd vond ik verdediging minder en waren er wat misverstanden, maar goed genoeg om door te gaan naar de volgende ronde.

Tot zover vandaag, morgen beschrijft Renate de dagen tot aan de finale.