Als we terugblikken op het tot nu toe enige EK dat Nederland ooit won, denken we vooral aan de roemruchte zwei zu eins tegen Duitsland, de ontwapenende Rinus Michels, Amsterdamse woonboten vol uitzinnige supporters en de voetbalmode uit die tijd: veel snorren en matjes. Maar weet je nog iets over deze randzaken?

Commentaar Theo Reitsma via vaste telefoonlijn

‘Van Tiggelen… één tegen één, wordt het. Mühren… Van Basten… Oooh, wat een goal! Wat een goal!’ Als je goed luistert, hoor je dat commentator Theo Reitsma nogal ingeblikt klinkt. Dat komt omdat live verslagen van dit soort evenementen via een vaste telefoonlijn Hilversum bereikten, van waaruit de wedstrijden weer richting de Nederlandse huiskamers werd uitgezonden. Er was nog geen snelwerkend internet waar je nog snel even een gokje kon doen via bijvoorbeeld een https://www.no-accounts-casino.com/. Je kon wel gokken op wedstrijden, maar daarvoor moest je een formuliertje invoeren bij de sigarenzaak. Wedstrijden terugkijken was alleen mogelijk als je deze op VHS had opgenomen. Andere tijden.

Het spitsentafeltje

Tijdens de eerste poulewedstrijd stonden rechtsbuiten John van ’t Schip en goaltjesdief Johnny Bosman in de basis, maar zij werden gepasseerd tegen Engeland. Wim Kieft, nog wel beslissend tegen Ierland, kwam amper aan bod. In het spelershotel, zo is te lezen in de biografie Kieft, was er sprake van het zogenaamde spitsentafeltje. Van ’t Schip, Bosman en de huidige analist van Veronica Inside zaten daar vrijwel dagelijks hun onvrede te delen. De net van een blessure teruggekeerde Marco van Basten stal de show waar zowel Bosman (25 goals in de Eredivisie) als Kieft (topscorer Eredivisie en een Europa Cup I gewonnen met PSV) verwacht hadden het toernooi van hun leven te spelen. De sfeer was dus niet altijd even best in kamp Oranje.

Spelers van FC Den Bosch, Fortuna Sittard en Roda JC

In de huidige selectie zitten geen spelers van laagvliegers als FC Den Bosch, Fortuna Sittard of Roda JC – je zou het je niet eens voor kunnen stellen – maar in 1988 wel degelijk. Dat waren respectievelijk Hendrie Krüzen, Wim Koevermans en Wilbert Suvrijn. Ze speelden geen prominente rol in de verder door Ajacieden en PSV’ers gedomineerde groep. Wie dat wel deed, was Frank Rijkaard, die alle wedstrijden volledig speelde. Hij was op dat moment even geparkeerd bij het nu in de Spaanse Liga 2 actieve Real Zaragoza, maar zou al snel schitteren in het zwart-rood van AC Milan.

Whitney Houston

Aanvoerder Ruud Gullit was in die tijd fel kritisch op de apartheid in Zuid-Afrika, waar tijdens het EK Nelson Mandela nog gevangen zat. Met reggaeband Revelation Time nam hij het protestlied South Africa op dat de spelmaker, die pas in de finale zijn harde werk met een doelpunt bekroond zag, natuurlijk live zong tijdens de festiviteiten. Gullit had in 1987 een Gouden Bal ontvangen en opgedragen aan Mandela, maar kon deze pas vijf jaar na zijn vrijlating aan hem overhandigen. Het was ook op initiatief van Gullit dat de voltallige selectie voorafgaand aan de finale een concert van Whitney Houston bezocht.