Zijlijn 15 februari 2023, 13:42
Hoewel de grootste bedreiging voor de voetbalsport zich in dure restaurants, hotels en achterkamertjes afspeelt, waar directeuren, voorzitters en andere bobo’s zich voor miljoenen om laten kopen, zien we de laatste tijd ook steeds meer andere verhalen wanneer het over de integriteit van voetbal gaat.
Nu er veel meer mogelijkheden voor bestaan om op voetbal te wedden sinds de Nederlandse markt gereguleerd is en er tal van online bookmakers bij zijn gekomen, liggen gokken en alle mogelijke gevolgen daarvan onder een vergrootglas.
Naar schatting is er in Nederland vorig jaar bijna een half miljard euro op sportweddenschappen ingezet. De precieze bedragen zullen dit voorjaar met de jaarcijfers van de verschillende aanbieders bekend worden, maar gebaseerd op de eerdere kwartalen blijkt dat, in ieder geval voor de kansspelindustrie zelf, het een zeer succesvol eerste jaar is geweest, ondanks het WK in Qatar.
Want iets wat veel mensen zich in eerste instantie niet beseffen is dat tijdens grote toernooien de omzet van aanbieders van sportweddenschappen niet stijgt, maar juist daalt. Er zijn natuurlijk veel fans die tijdens een Europees- of Wereldkampioenschap wèl gokken terwijl ze dat normaal gesproken niet doen, denk maar aan de voetbalpoule op werk bijvoorbeeld, maar er zijn veel meer mensen die regelmatig op de normale competities gokken, en die competities liggen tijdens een WK stil.
Maar welke risico’s brengt gokken met zich mee, voor zowel de spelers, fans als de sport zelf? En hoe gaan de beste nieuwe bookmakers, sportbonden en spelers hiermee om?
Laten we beginnen met het grootste risico, gokverslaving. Hoewel de meeste mensen gokken op hun favoriete team als een leuke toevoeging van wat extra spanning aan een wedstrijd zien, zijn er aan de andere kant ook diegenen die zich te veel focussen op het gokken zelf. Of hun favoriete club wint, wordt dan al snel ondergeschikt aan het winnen van geld.
Er gelden in Nederland tal van maatregelen om met name jongvolwassenen te beschermen tegen overmatig gokken. Zo moeten aanbieders verplicht aanbieden om limieten in te stellen en mogen bonussen en andere promoties niet aan spelers jonger dan 24 worden aangeboden.
In de nabije toekomst zullen de regels voor aanbieders van kansspelen en de manier waarop ze reclame maken nog verder aan banden worden gelegd. Niet alleen zal ongerichte reclame verboden worden, ook zal je over enkele jaren geen (shirt)sponsoring van bookmakers meer zien.
Een ander risico is hoe sporters zelf met gokken omgaan, zeker wanneer het weddenschappen betreft op wedstrijden of divisies waarin ze zelf actief zijn. De Vereniging van Contractspelers, een belangenorganisatie voor professionele voetbalspelers in Nederland, heeft onlangs door middel van een enquête in kaart gebracht hoe profvoetballers omgaan met gokken.
Ruim 200 spelers, ongeveer een kwart van alle profs in Nederland, deed mee aan dit onderzoek en daaruit bleek dat meer dan de helft wel eens wedt op voetbal. Opvallend is dat meer dan 1 op de 10 spelers toegeeft ook te wedden op ‘eigen wedstrijden’, dat zijn niet alleen wedstrijden waarin ze zelf spelen, maar ook andere wedstrijden in dezelfde competitie.
Hoewel het met gemiddelde bedragen van minder dan €100 geen groot risico lijkt, is het natuurlijk om duidelijke redenen niet toegestaan om op jezelf, je team of competitie te wedden. De link met matchfixing is immers al snel gelegd.
Als speler heb je natuurlijk in je eentje maar een beperkte invloed op het spelverloop en de uitkomst van een wedstrijd, het is niet voor niets een teamsport. Maar met de enorme keus aan verschillende soorten weddenschappen, zijn er ook weddenschappen te bedenken die wel makkelijker en onopvallend te beïnvloeden zijn.
Een voorbeeld hiervan is het wedden op gele en rode kaarten. Er zullen niet veel spelers zijn die bereid zijn om de consequenties van een rode kaart te accepteren, maar een gele kaart net voor het einde van de wedstrijd is natuurlijk makkelijk voor elkaar te krijgen. Om deze reden is dit soort weddenschappen in Nederland dan ook niet toegestaan. Desalniettemin heeft de Kansspelautoriteit het afgelopen jaar twee bookmakers hierop aan moeten spreken.
Tot slot bestaat er de kans op grootschalige matchfixing, waarbij het niet alleen gaat om het winnen van grote bedragen, maar juist ook om het witwassen van geld. Zeker wanneer je voor grote bedragen gokt bij illegale aanbieders hopen de risico’s zich snel op. Aanbieders die geen Nederlandse vergunning hebben zijn ook niet verplicht om verdachte transacties en wedpatronen te melden, terwijl dat juist de meest effectieve manier is om matchfixing op het spoor te komen en aan te pakken.
We kunnen op dit moment concluderen dat wedden op sport verschillende risico’s met zich meebrengt, maar dat deze ook in perspectief gezien moeten worden. Voor de meeste fans is het inzetten een leuke manier om wat extra spanning aan een wedstrijd of competitie toe te voegen, en het aantal spelers wat dat ook doet, lijkt voor het grootste gedeelte niet bewust van de regels die ze overtreden. Doordat gokbedrijven speelgedrag voortdurend in de gaten houden en verdachte zaken melden bij de KSA, lijkt in ieder geval binnen Nederland de situatie vrij goed onder controle.
