Het Wereldkampioenschap van 1978 was een gedenkwaardig toernooi voor het Nederlandse voetbal, maar eindigde uiteindelijk in een grote teleurstelling. Oranje bereikte voor de tweede keer op rij de finale van het WK, maar verloor na een verlenging met 1-3 van gastland Argentinië. In dit artikel blikken we terug op dit historische moment uit onze voetbalgeschiedenis, en kijken we hoe Nederland zich een weg naar de finale wist te banen.
De weg naar de finale
Nog voordat de selectie van Oranje naar Argentinië afreisde, was er een hoop commotie rondom het toernooi. De politieke situatie in Argentinië was al geruime tijd onrustig en de mensenrechtenorganisaties maakten zich dan ook ernstig zorgen. In de buitenlandse media werd de situatie zelfs de ‘Vuile oorlog’ genoemd. Bram Vermeulen en Freek de Jonge, twee Nederlandse cabaretiers, riepen op om het toernooi te boycotten. Toch stapte het team in mei 1978 gewoon op het vliegtuig om deel te nemen aan het WK. Een flink aantal voetballers, waaronder Johan Cruijff en Willem van Hanegem, besloot zichzelf terug te trekken om uiteenlopende redenen. Oeki Hoekema was de enige voetballer die destijds publiekelijk toegaf dat hij vanwege de politieke situatie in Argentinië niet naar het land wilde afreizen. Jaren later gaf Cruijff toe dat zijn familie bedreigd werd, en dat hij het toernooi daarom aan zich voorbij moest laten gaan.
Ondanks de afmeldingen begon Nederland vol goede moed aan de eerste groepsfase. Onder leiding van bondscoach Ernst Happel en met spelers zoals Johan Neeskens, Rob Rensenbrink en Ruud Krol, wist het team in de eerste groepsfase sterk te presteren. Nederland won met 3-0 van Iran, maar bleef in de wedstrijd tegen Peru op 0-0 steken. Hoewel ze in de derde wedstrijd met 3-2 van Schotland verloren, wisten ze zich door hun doelpuntensaldo te kwalificeren voor de tweede groepsfase. Met cruciale overwinningen op Oostenrijk en Italië, en een gelijkspel tegen West-Duitsland, wisten ze hun finaleticket uiteindelijk veilig te stellen.
De finale tegen Argentinië
Op 25 juni 1978 stond Nederland in het Estadio Monumental in Buenos Aires tegenover gastland Argentinië in de finale. De sfeer was gespannen en het hele land keek gespannen toe. Argentinië kwam in de 38ste minuut al op voorsprong dankzij een goal van Mario Kempes, waarna het lange tijd rustig bleef op het veld. In de slotfase van de wedstrijd zette Dick Nanninga Nederland op een gelijkspel, waarna men overging op de verlenging. Nederland vocht in de verlenging hard terug, maar kwam niet meer tot scoren en kon niet voorkomen dat Argentinië nog twee doelpunten maakte. Zodoende verloor Oranje voor de tweede keer op rij in de finale van het Wereldkampioenschap.
Hoewel Nederland het WK in 1978 dus niet wist te winnen, blijft het een belangrijk moment in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. Het feit dat ons kikkerlandje zich voor de tweede keer op rij wist te plaatsen voor de finale, getuigde van het talent van de Nederlanders. Hoewel men natuurlijk teleurgesteld was door de nederlaag, kan men met trots terugkijken op de prestaties die Oranje geleverd heeft.